ป้ายไม้แกะลำปางโดย คุณตาเสรี เสริมสุข

“ คุณต้องทำอีกมากนะ” เสียงคุณตาเสรีพูดช้าๆซ้ำๆหลายครั้ง
“ คุณต้องทำอีกมาก เรียนรู้อีกมาก มันไม่ใช่เรื่องง่ายๆนะ “
คุณตาเสรีส่งเสียงพูดกับกลุ่มเราที่ประกอบด้วยอ.พจน์ อ.เจนและเราสองคน
พูดด้วยความเข้าใจว่าเราไปขอความรู้เรื่องการทำป้ายชื่อไม้
หรือการออกแบบตัวหนังสือไทย ซึ่งก็ไม่ผิดนัก
เพราะเราทั้งทีมติดตามอ.พจน์ ที่ไปทำประวัติเกี่ยวกับท่าน
เพื่อจะจัดงานแสดงนิทรรศการปวนและเสรี ปลายปีนี้

**คุณตาเสรี เสริมสุข ชายวัย 83 ปี หนึ่งในตำนานช่างฝีมืองานป้ายชื่อไม้แห่งลำปาง
ศิษย์เอกคนเดียวที่ยังคงมีชีวิตอยู่จนปัจจุบันของ อาจารย์ป. (ชื่อเต็ม ปวน) สุวรรณสิงห์
เริ่มทำงานด้านนี้ตั้งแต่อายุ 9 ขวบ - ถึงจนบัดนี้ก็ยังทำอยู่ (เฉพาะป้ายวัด)
--ป้ายชื่อร้านรวงต่างๆที่ติดตามหน้าร้านในจังหวัดลำปางตั้งแต่ยุคก่อน
รวมถึงจังหวัดใกล้เคียง หรือป้ายต่างๆภายในวัดสำคัญๆจึงเป็นงานยอดฝีมือ
ของอาจารย์ปวนและท่านแทบทั้งสิ้น

ถึงแม้ปัจจุบันจะอายุมาก พูดกับท่านไม่ค่อยได้ยิน
เวลาสื่อสารต้องใช้เขียนโต้ตอบกันอย่างต้องคาดเดาความหมาย
ญาติท่านเล่าว่าเมื่อใดก็ตามที่เป็นงานเกี่ยวกับวัด ท่านจะตั้งอกตั้งใจรอเพื่อที่จะได้ทำงาน
วันใดที่ได้ทำ จะไม่ยอมขึ้นรถไป แม้วัดจะไกลหลายๆกิโล
จะถวายแรงเริ่มตั้งแต่การเดินไปทำงานเท่านั้น ด้วยความศรัทธาที่อยากจะทำบุญ

คุณตาเสรีเล่าว่า สมัยเมื่อฝึกงาน อาจารย์ป. ถามว่า
ใครอยากได้เงินเดือนเท่าไหร่ คนอื่นตอบตามความต้องการ
แต่เมื่อเวลาผ่านไป ก็ไม่มีใครฝึกงานได้ทนนานสักคน
แต่ตอนนั้นมีคุณตาคนเดียวที่ยกมือพูดว่า “ ผมไม่เอาเงินเดือนครับ ผมอยากได้วิชา ”
จึงได้ทำงานและอยู่เป็นลูกมือหลักจนกระทั่งอาจารย์ป. สิ้นไป
ท่านถึงมาเปิดร้านของท่านเอง
คุณตาเสรีเล่าถึงอดีตด้วยแววตาเป็นประกาย น้ำเสียงเนิบช้า
และจดจ่ออยู่ถึงสิ่งที่รำเรียนมาจนฝังขึ้นใจ
“ ไม่ต้องไปซื้อหนังสือแบบตัวอักษรที่ไหน เพราะของเราสวยกว่า อาจารย์บอก ”

ความงามของป้ายชื่อไม้แกะของ ป.สุวรรรณสิงห์ นั้นเป็นที่ขึ้นชื่อ ในความสวยงาม มีเสน่ห์และมีเอกลักษณ์ที่ไม่เหมือนใครเป็นอย่างมาก
เพราะมีการออกแบบตัวอักษรที่เข้ากับคาแรคเตอร์ของเจ้าของร้านหรือกิจการนั้นๆ
ได้งาม พอเหมาะ พอดี สวยงามได้สัดส่วน
เป็นที่เลื่องลือกันว่างามกว่าป้ายของช่างบางกอกยุคนั้นกันเลยทีเดียวเชียว

ซึ่งสำหรับปัจจุบัน อาจารย์ทั้งสองท่านน่าจะนับเป็นทั้งนักออกแบบกราฟิค + ช่างฝีมือ
ที่เก่งกาจหาตัวจับยากระดับปรากฎการณ์พิเศษในแวดวงกราฟิคไทยได้อย่างเต็มภาคภูมิ

ในยุคที่คอมพิวเตอร์ช่วยเราทำงานกราฟิคเหล่านี้ให้ง่ายขึ้นและใช้เวลาไม่นาน
เราอาจไม่เห็นคุณค่าของการฝึกฝนอย่างหนักแบบนั้น
เพราะมันง่ายที่จะจิ้ม ก ไก่ แล้วได้ ก ไก่ แต่มันก็เป็น ก ไก่
ที่อาจมีคนเป็นแสนๆคนใช้ร่วมกัน
แต่เวลาเขียนด้วยมือเราจริงๆมันก็ช่างต่างกันเหลือเกิน

กับคุณตาเสรีที่ฝึกฝนจนชำนาญงาน มีความแม่นยำของเบสิคที่เข้าไปในสายเลือด
รวมถึงผ่านประสบการณ์การทำงานมานานขนาดนี้ ไม่ว่าจะเป็น ก ไก่ หรือ ด เด็ก
หรือลายเส้นตัวอักษรใดๆก็ตามที่ขีดเขียนออกมาจากสองมือผอมเกร็ง
ของคุณตาวัยแปดสิบกว่า มันช่างสวยงาม มีเอกลักษณ์
พลิกแพลงรูปแบบได้อย่างไม่จำกัด
และส่งพลังแห่งความเป็นสุดยอดฝีมือไว้ได้อย่างชัดเจน

จึงไม่แปลกใจเลยว่าตลอด 2 ชม. ที่ได้คุยและได้สัมผัสกับ
ประสบการณ์ชีวิตของบุคคลในระดับตำนานอย่างคุณตาเสรี
จะทำให้เราเกิดแรงบันดาลใจแห่งความมุ่งมั่นในหลายๆเรื่องขึ้นมาอีกครั้ง
ด้วยคำพูดง่ายๆเพียงว่า“ คุณยังต้องทำอีกมาก” ^-^

ขอบคุณอาจารย์พจน์ ที่เข้ามาทำงานรวบรวมผลงานด้านนี้ เพื่อให้ชาวลำปางเองและนักกราฟฟิคไทย ได้เห็นคุณค่าของศิลปะที่เคยเกิดขึ้นและรุ่งเรืองมาในยุคก่อนค่ะ

ใครสนใจแวะชมผลงานป้ายไม้ที่ออกแบบโดยอาจารย์ป.สุวรรณสิงห์และคุณตาเสรี ได้ที่นี่
facebook อ.ธีรวัฒน์ พจน์วิบูลย์ศิรินะคะ
https://www.facebook.com/aksornsanan.poj/media_set?set=a.10153328614415665.1073741995.723740664&type=3